Centro Cultural Forges

Ficha técnica

Autores:

Firm Architects

Colaboradores:

Estudios Inimatec S.L.

Cálculo estructura de madeira:

Timbersoul by Cándido Hermida S.L.

Promotor:

Concello de A Fonsagrada

Construtora:

Héctor Álvarez Díaz

Situación:

A Fonsagrada, Lugo

Ano:

2024

Fotografía:

Luis Díaz Díaz

Descrición

A Antiga Casa Consistorial de A Fonsagrada, en desuso desde o ano 2015, convértese  con este proxecto no espazo no que o Concello poderá mostrar á sociedade a colección que lle foi doada polo debuxante Antonio Fraguas "Forges" tralo seu falecemento en 2018.

A proposta para o Centro Cultural Forges profunda nalgúns dos conceptos básicos de intervención no patrimonio construído. A lectura e a análise das diferentes etapas, usos e intervencións que se sucederon no edificio permiten detectar cales aportaron valor e cales xogaron en contra das lóxicas orixinais da construción. Neste sentido, o primeiro traballo a realizar foi de limpeza e selección, así como de consolidación dos elementos estruturais deteriorados.

Por outro lado, un dos grandes retos de introducir un uso museístico nunha construción deste tipo foi a adaptación da preexistencia á normativa vixente, sobre todo no que respecta a cuestións de accesibilidade, protección contra incendios, control de temperatura e humidade ou eficiencia enerxética.

Así, recuperouse o patio orixinal da construción que foi cuberto cunha bóveda de metacrilato na década dos 90, delimitándoo coa aparición dunha nova fachada formada por elementos estruturais de madeira de castaño laminado que funciona, ademais, como dispositivo de control e captación solar. Xa no interior, aprovéitanse os espazos xerados polos muros de mampostería existentes para desenvolver o programa de necesidades da maneira máis elemental posible, engadindo exclusivamente un núcleo de circulacións e outro de servizos.

A planta baixa enténdese como un espazo de relación coa rúa, en pleno Casco Histórico da vila e xunto ao Camiño Primitivo de Santiago. Deste modo, nela localízanse a futura oficina de turismo de turismo, o vestíbulo do Centro Cultural e unha exposición que poden funcionar de maneira conxunta ou independente. 

INFORMACIÓN GRÁFICA

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

PREMIOS E RECOÑECEMENTOS

  • Premio Arquitectura en Madeira Sostible PEFC (2025)
  • Finalista nos Premios Arquitectura 2025
  • Finalista Premios COAG de Arquitectura 2025

Máis Información

Visita guiada ao Centro Cultural Forges con motivo do Día Mundial da Construción Sostible

Data: 23 de setembro de 2025

Organiza: Cluster da Madeira e o Deseño de Galicia

Hora: 11:00 horas

Lugar: Centro Cultural Forges. Rúa Burón, A Fonsagrada

Descrición: O Cluster da Madeira e o Deseño de Galicia organiza, con motivo do Día Mundial da Construción Sostible, unha visita guiada ao Centro Cultural Forges, obra de Daniel Gómez e Adrián López, de FIRM Architects, para poñer en valor as características sostible do edificio. Na visita guiada, os arquitectos estarán acompañados por José Manuel Ramallo, de Madefon Cooperativa, serradoiro que subministrou gran parte do material da obra, e Héctor Álvarez, de Carpintería Álvarez.

O CMD escolleu esta obra polo esforzo realizado por cumprir cos principios dunha construción sostible, recuperando un edificio existente mediante técnicas de rehabilitación patrimonial. A madeira ten un papel importante na mesma empregando madeira de castaño local certificada PEFC en fachada, carpintería e pavimentos.

Se queres participar na visita guiada, cómpre inscrición.

Xornada sobre Estruturas Mixtas Madeira-Formigón

Data: 12 de setembro de 2025

Lugar: Fundación Laboral da Construción de Santiago de Compostela

Descrición: Esta xornada marcará o inicio oficial do proxecto Life Timber for All, proxecto pioneiro destinado á descarbonización do sector da construción, coa contribución do programa Life da Unión Europea.

Esta xornada de lanzamento ofrecerá unha visión integral dos obxectivos e actividades do proxecto Life Timber for All, así como dos esforzos previos na construción sostible con madeira, mostrando os resultados do proxecto Life Wood for Future.

Máis información e inscricións

Curso de Fundamentos da Construción con Madeira

Datas: 15, 17, 22 e 24 de setembro de 2025

Organiza: Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia e a Axencia Galega da Industria Forestal

Modalidade: Online

Descrición: O obxectivo do curso é que os alumnos adquiran os coñecementos básicos necesarios para a utilización da madeira como material construtivo e estrutural tanto para obra nova como rehabilitación. 

Trátase dun curso introdutorio que se complementará con outro sobre construción con elementos prefabricados de madeira: entramado lixeiro e CLT.

Máis información e inscricións

Piñeiros 25

Datas: 28 e 30 de outubro de 2025

Modalidade: Presencial (Cidade da Cultura) 

Organiza: Fundación Arume

Descrición: Contará cun evento principal na Cidade da Cultura, que se completará con dúas xornadas técnicas, a modo de spin off, co obxectivo de profundizar a nivel práctico en dúas temáticas centrais de Piñeiros 25, a sanidade forestal das masas de coníferas e a construción en madeira. 

Unha das xornadas técnicas, a de ámbito de monte, dirixida a un perfil de enxeñeiros forestais, investigadores e docencia universitaria, celebrarase no Centro de Investigación Forestal de Lourizán. A segunda, sobre construción en madeira, terá lugar en Casa RIA e orientarase a un perfil ligado á arquitectura e o deseño.

Máis información

LIGNOMAD 25, CONGRESO SOBRE CONSTRUCIÓN CON MADEIRA E OUTROS MATERIAIS LIGNOCELULÓSICOS

Data: Do 24 ao 26 de setembro de 2025

Modalidade: Presencial (ETS de Arquitectura, Universidade de Granada)

Descrición: O evento pretende abordar aspectos científicos, técnicos e construtivos relacionados coa madeira, os seus derivados e outros materiais naturais, así como dar a coñecer o traballo desenvolvido polos seus membros e colaboradores. 

Contará coa participación de destacados investigadores, arquitectos, enxeñeiros, construtores, fabricantes e outros profesionais que compartirán a súa visión e experiencia sobre o uso destes materiais no sector da construción. 

Máis información e inscricións

Seminario de cálculo de sistemas mixtos madeira-formigón

Datas: 11 e 12 de xullo de 2025

Organiza: Plataforma de Enxeñería da Madeira Estrutural (Pemade)

Lugar: Pemade-USC (Campus de Lugo)

Descrición: No marco do proxecto Life Wood for Future, este seminario afondará no MCLam BS, produto estructural mixto de madeira e formigón, deseñado para a construción. Trátase dunha solución industrializada que combina vigas laminadas de madeira con formigón, formando un sistema construtivo prefabricado.

A combinación de madeira e formigón permite obter elementos estruturais resistentes, duradeiros e con propiedades illantes. 

A formación é gratuíta.

Casa para unha artista

Ficha técnica

Autores:

Castroferro Arquitectos, María G. Ferro e Jordi Castro

Arquitecto técnico:

Antonio Arias

Colaboradores:

Joana Covelo Alonso

Jacobo Pérez Castiñeiras

Alba Teiga Guzmán

Laura Vázquez Seoane

Empresas madeira:

Finsa

Santos

Promotor:

Cliente privado

Construtora:

Moteromán Construcciones

Situación:

Vigo

Ano:

2018

Superficie:

150 m2

Fotografía:

Héctor Santos-Díez

Descrición

Alejandra é unha escultora que decidiu unir todo o seu mundo nunha pequena vivenda. Unha vivenda ubicada nesas zonas que as cidades esquecen dixerir. Construída, como todas as súas semellantes, a golpe de desexo e enxeño, xerando un conxunto feito a base de retais, os retais que en cada momento foron necesarios.

Habitar no mesmo espazo que traballa, sempre supón unha reflexión sobre a relación física de ambos lugares, sobre canto intoxica o un ao outro.

Este proxecto céntrase en, partindo dunha vivenda base, que a arquitectura axude a separar o emocional e fisicamente ambos lugares. Unha planta baixa e soto para o traballo e unha planta alta para o descanso.

A zona de traballo trátase coa maior literalidade posible, deixándose vistas todas as instalacións da planta superior, a estrutura do forxado de madeira coas súas vigas de madeira de piñeiro tea que deberon ser correctamente reforzadas, así como todos os muros orixinais cos seus múltiples parches construtivos.

Para dar fondo necesario do lugar de traballo onde a creación escultórica deba ser a que teña o centro de intesidade, decídese abstraer toda esa base material mediante unha capa de branco que, mantendo á mirada atenta ás pegadas materiais, logra evadir o fondo para poñer en relevancia o traballo escultórico de Alejandra.

A vivenda da artista sucede despegada do chan, abaixo queda o traballo cunha imaxe abstracta e masiva coa pedra e o formigón pulido ao solo. A vivenda será outra cousa. 

O primeiro é que o espazo non sexa similar. Decídese eliminar o forxado existente para poder desfrutar de todo o volume. As fráxiles cerchas existentes de piñeiro tea, refórzanse cun novo pendolón e dous montantes de abeto laminado unidas á cercha existente con placas metálicas de fixación que se amosan proseguindo coa honestidade deste continuo construír en base a capas de aproveitamento que sempre definiu a arquitectura deste tipo de vivendas.

Mantense o forxado existente unicamente introducindo sobre a vella e lesionada táboa, un panel contrachapado de abeto de 240x120 cm que eleva a súa presenza grazas a ese xeneroso despiece.

Unha mínima intervención cunha viga e dous pés dereitos de madeira laminada fan de estrutura primaria da zona de dormitorios que se completa con viguetas de abeto laminado e, de novo, a peza de contrachapado a modo de taboleiro final no chan e parte inferior de teito de dormitorios. 

O taboleiro contrachapado de abeto do solo sérvenos de perfecto antónimo ao formigón pulido da zona de traballo. Este espazo superior trátase deliberadamente como un contraste á materialidade pétrea inferior, resolvendo con madeira de tonos cálidos a nova actuación que recolle o deber do descanso. 

INFORMACIÓN GRÁFICA

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14

PREMIOS E RECOÑECEMENTOS

  • Premio GDA 2021-2022 do Colexio Oficial de Arquitectos de Galicia (COAG)
  • Premio Grandearea das delegacións de Pontevedra, Ourense y Vigo do COAG

Curso de Formación Específica en Cálculo de Estruturas de Madeira

Data: Do 5 de xuño ao 5 de xullo de 2025

Modalidade: Presencial (Pemade, Plataforma de Enxeñería da Madeira Estrutural. Campus Lugo

Organizan: A Axencia Galega da Industria Forestal e Pemade

Contido formativo: Formación no laboratorio de ensaios de estruturas que permite un mellor coñecemento estrutural da madeira. Formación en cálculo mediante a resolución práctica de proxectos posibilitando a aprendizaxe de conceptos teóricos no marco das necesidades do desenvolvemento dos exercicios prácticos. Contacto co sector industrial da madeira a través de visitas a obras e entidades.

Máis información e inscricións

Subscribirse a